Dünyadaki bütün salgın hastalıklar için en önemli olan şey, hastalığın ne şekilde yayıldığıdır. Bütün dünyayı etkisi altına alan COVID-19 ile ilgili, yayılımında standart iki yayılım yolunun mevcut olduğu varsayılmaktadır: Bunlardan ilki büyük damlacıklar; yani hapşırma, öksürme ya da konuşma esnasında ağızdan yayılan damlacıkların karşıdaki kişiye temas etmesi ve yüzey teması; yani el-el, el-yüzey gibi. Ancak bilim topluluğu tarafından dikkat çekilen bir üçüncü bir yayılım yolu daha mevcuttur: Bu da dışkı kaynaklı yoldur.
Bütün dünya genelinde bu salgını her yönden yönetebilmek amacıyla bütün çabalara ihtiyaç duyuyoruz. Bu sebeple de REHVA, bilhassa ‘tehlikeli saha’ olarak geçen alanlarda ALARA prensibinin kullanılması gerektiğini ve binalarda havada asılı kalabilmesini kontrol etmeye yardımcı olacak olan pek çok önlem alınması önerilmektedir. Bu önlemlerin başında ise ilk olarak HVAC tesisatında alınacak önlemler HVAC sistemlerinde Ultraviyole (UV) uygulamaları, Dezenfeksiyon, Dezenfektan işlemleri, Klima Filtre bakımı ve temizlikleri gibi önlemler yer alıyor.
HAVA BESLEMESİNİ VE EGZOZ HAVALANDIRMASINI ARTIRMAYA DİKKAT EDİN
Havalandırma sistemlerine sahip olan binalarda artırılmış çalışma süresi tavsiye edilmektedir. Uzmanlar, havalandırmaları birkaç saat öncesinde başlatmanın ve normalde kapanması gereken zamandan daha sonra kapatmanın çok daha iyi olacağını açıklamışlardı. Bu nedenle sistem zamanlayıcılarının zaman ayarlarının değiştirilmesini önermektedirler. Mekanda insanlar yokken havalandırma miktarlarını düşürmek ve havalandırma sistemini 7/24 olacak şekilde açık tutmak aslında çok daha iyi bir yol olacaktır. Yani bu konudaki genel tavsiye, mümkün olduğu müddetçe taze havayı binalarda sağlamaktır.
DAHA FAZLA PENCERE KULLANIN
Kalabalık ve kötü havalandırılmakta olan alanlardan elbette uzak durulması gerekmektedir. Bu genel bir öneridir. Mekanik havalandırma sistemi yer almayan binalarda, aktif bir şekilde açılan pencerelerin kullanılması büyük bir önem taşımaktadır. Pencerelerin açılması ve mekânı bu şekilde havalandırmak hava değişim miktarını artırmanın tek yolu olacaktır. Bir odaya girdiğiniz esnada mutlaka 15 dakika kadar pencereyi açık tutmalısınız. Bunun yanı sıra, mekanik havalandırmaya sahip olan binalarda, havalandırmayı daha da artırabilmek adına pencere havalandırması da kullanılabilmektedir.
NEMLENDİRME VE İKLİMLENDİRME
Binalarda bazen bazı virüslerin yayılmasını değişen hava sıcaklıkları ile ve bunun yanında nem seviyeleri ile sınırlandırma şansına sahipsiniz. Fakat COVID-19, bu durumun dışında yer almaktadır. Zira bu virüs çevresel değişiklikler karşısında çok büyük bir dirence sahiptir.
Bu sebeple, nemlendirme sistemlerindeki ayar noktalarını değiştirmek için bir neden bulunmamaktadır. Bahar zamanı düşünüldüğü zaman da bu sistemler hiçbir şekilde çalışmayacaklardır. Isıtma ve soğutma sistemlerinin, COVID-19 virüsünün yayılması üzerinde doğrudan herhangi bir etkisi bulunmadığından dolayı, bu sistemler normal şekilde çalıştırılabilir.
KLİMA FİLTRE BAKIMININ ÖNEMİ
- Klimaların düzenli olarak filtre bakımlarının yapılması ve filtrelerin temiz olmasının sağlamakta olduğu faydalardan en önemlisi tozun ve kirli havanın girmesini engellemesidir. Bu durum bizleri ortamda yer alan tozlardan, bakterilerden ve virüslerden korumaya yardımcı olur.
- Bunun yanı sıra temiz bir filtrenin cihazda bulunması cihazın ömrünü de azımsanmayacak derecede uzatmaktadır.
- Klimalarda filtre mekanizmalarının sağlıklı olması gerektiğini belirtmekte olan uzmanlar, bakımı ve temizliği yapılmış olan klimaların bulunduğu ortamda kalmanın herhangi bir sakıncası olmadığını sıklıkla dile getiriyorlar.
DEZENFEKSİYON İŞLEMLERİ
Covid-19 virüsü de tıpkı diğer virüsler gibi, düz ve sert yüzeyler üzerinde pürüzlü ve gözenekli yüzeyler ile kıyaslandığı zaman çok daha uzun süre kalmaktadırlar. Yüzey içerisinde küçük boşluklar ya da delikler mikropları yakalayarak bunların geçişini büyük oranda önleyebilmektedirler.
Kovid-19 salgınının yayılmasını önlemek amacıyla, yüksek dokunuşlu ortak yüzey kullanım alanlarından bir tanesi olan asansörlerdeki tuşlar, sık sık el vurulan kapılar ve kapı kolları, iç yüzeyler günde sabah saatlerinde, en geç 7’den başlayarak gece yarısına kadar belirli aralıklar ile dezenfekte edilmelidir. İnsanların içerisinde bulunduğu ortam mutlaka devamlı olarak temiz ve hijyen tutulmalıdır.